โรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Nappy rash)
โรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม แพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis) คืออะไร สาเหตุ อาการ การรักษา
โรคผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis)
โรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis) คืออะไร
โรคผื่นผ้าอ้อม (Nappy rash หรือ Diaper dermatitis หรือ Diaper rash) คือผื่นที่เกิดจากการระคายเคืองจากการใส่ผ้าอ้อม พบได้บ่อยในทารกวัย 3-18 เดือน ซึ่งใช้ผ้าอ้อมเป็นประจำ นอกจากนี้ยังสามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัยที่มีการใช้ผ้าอ้อมเป็นประจำ เช่น ในผู้สูงอายุที่ใช้ผ้าอ้อม
โรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม เกิดจากอะไร
สาเหตุที่พบได้บ่อย ที่ทำให้เกิดผื่นแพ้ผ้าอ้อม ได้แก่
- ความอับชื้น เปียกชื้น จาก เหงื่อ อุจจาระ และปัสสาวะ ที่หมักหมมอยู่ในผ้าอ้อม
- การระคายเคืองของผิวหนัง จากการเสียดสีกับผ้าอ้อม
- การระคายเคืองของผิวหนัง จากการสัมผัสกับ อุจจาระ และปัสสาวะ ในผ้าอ้อมเป็นเวลานาน
- การแพ้ผลิตภัณฑ์ซักผ้าอ้อมที่ตกค้างในผ้าอ้อม ที่อาจก่อการระคายเคืองต่อผิวหนังได้
- แพ้สารในผลิตภัณฑ์ผ้าอ้อมชนิดนั้นๆ
โดยสรุปผื่นผ้าอ้อมเกิดจากการที่ผิวหนังเปียกชื้น แล้วสัมผัสกับปัสสาวะและอุจจาระเป็นเวลานาน จนทำให้ผิวหนังมีความเป็นด่าง และเกิดการระคายเคือง จนผิวหนังเป็นผื่นแดง เปื่อยเป็นแผล และอาจติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราแทรกซ้อน ทารกที่กินนมผงจะมีอุจจาระเป็นด่าง ทำให้มีโอกาสเกิดผื่นได้ง่ายกว่าทารกที่กินนมแม่ ซึ่งมีอุจจาระเป็นกรดช่วยทำให้เอ็นไซม์ต่างๆ เช่น เอนไซม์ย่อยโปรตีน (protease) เอนไซม์ย่อยไขมัน (lipase) และกรดน้ำดี (bile acid) ที่มีในอุจจาระ ก่อการระคายเคืองได้น้อยลง จึงมีโอกาสเป็นผื่นผ้าอ้อมน้อยกว่า แต่ถึงอย่างไรก็ตามทารกที่กินนมแม่ก็ยังสามารถเป็นผื่นผ้าอ้อมได้ ถ้าหากมีการใช้ผ้าอ้อมเป็นประจำ และดูแลผิวหนังบริเวณนั้นอย่างไม่ถูกต้อง
อาการของโรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม
อาการที่พบได้บ่อยของโรคผื่นผ้าอ้อม ได้แก่
- อาการผื่นนูนแดงบริเวณที่มีการกดทับหรือเสียดสีกับผ้าอ้อมบ่อยๆ เช่น อวัยวะเพศ ก้น ต้นขาด้านใน และท้องน้อย
- อาการผื่นแดงเป็นปื้น เห็นเป็นรอยถลอก และมีสะเก็ดบริเวณผื่น
- หากเป็นรุนแรงขึ้นอาจพบ ตุ่มน้ำ ตุ่มหนอง ผื่นแดงจัด คล้ายผิวถูกน้ำร้อนลวกบริเวณผิวหนังใต้ผ้าอ้อม ทำให้ทารกรู้สึก แสบ คัน และไม่สบายตัว
การวินิจฉัยโรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม
โดยทั่วไป แพทย์สามารถวินิจฉัยได้จาก การสอบถามประวัติอาการ การตรวจร่างกาย และการตรวจลักษณะผื่นที่ผิวหนัง กรณีที่สงสัยการติดเชื้อร่วมด้วย อาจต้องทำการส่งตรวจ เชื้อรา และ/หรือเชื้อแบคทีเรีย
โรคผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis)
การรักษาโรคผื่นผ้าอ้อม
แนวทางการรักษาโรคผื่นผ้าอ้อม คือ
- ถ้าผิวหนังมีการอักเสบมาก อาจต้องใช้ยาทาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ชนิดอ่อนๆ ทาในระยะเวลาสั้นๆ เพื่อลดการอักเสบของผื่นผ้าอ้อม
- หลังทำความสะอาดผิวหนังบริเวณผ้าอ้อมทุกครั้ง ให้ทาผิวบริเวณผ้าอ้อมด้วยครีม/ขี้ผึ้ง เช่น ขี้ผึ้ง Petrolatum jelly หรือครีมที่มีส่วนประกอบของ Zinc oxide เพื่อเคลือบผิวเพื่อลดการระคายเคือง
การพยากรณ์ของโรคผื่นผ้าอ้อม
โรคผื่นผ้าอ้อมมีการพยากรณ์โรคที่ดีมาก อาการต่างๆจะดีขึ้น เมื่อกำจัดปัจจัยต่างๆที่ทำให้เกิดความอับชื้นออกไปได้
การดูแลและป้องกันการเกิดผื่นผ้าอ้อม
- หมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆ เมื่อผ้าอ้อมเต็มหรือใกล้เต็ม อย่าให้ผิวหนังอับชื้น
- ดูแลผิวหนังที่อยู่ใต้ผ้าอ้อมให้แห้งเสมอ
- ไม่ควรทาแป้งบริเวณขาหนีบ และอวัยวะเพศของลูก เพราะแป้งจะจับกับเหงื่อที่ออกในบริเวณนั้น จนกลายเป็นคราบหรือก้อนแป้งชื้นๆแฉะๆ ทำให้ผิวชื้นแฉะตลอดเวลา สามารถเกิดอาการระคายเคือง และเกิดเป็นผื่นผ้าอ้อมได้ง่ายขึ้น
- อย่าใส่ผ้าอ้อมที่คับแน่นจนเกินไป
- ถ้ายังเป็นซ้ำ อาจต้องลองเปลี่ยนยี่ห้อผ้าอ้อม
- เลือกผ้าอ้อมชนิดที่ระบายอากาศได้ดี
- ไม่ควรใส่ผ้าอ้อมตลอดเวลา ควรมีช่วงเวลาพักการใส่ผ้าอ้อม ให้ผิวได้ลดความอับชื้น
- ควรทำความสะอาดผิวหนังใต้ผ้าอ้อมทุกครั้งหลัง อุจจาระ ปัสสาวะ ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้นาน เพราะความชื้น และเอนไซม์ใน อุจจาระ ปัสสาวะ จะทำให้เกิดการระคายเคืองผิว
- ซักเสื้อผ้าให้สะอาด อย่าให้ผลิตภัณฑ์ซักผ้าตกค้าง
- เลือกผลิตภัณฑ์ซักผ้า และน้ำยาปรับผ้านุ่มที่อ่อนโยนต่อผิว
- ใช้สบู่เหลวและแป้งที่อ่อนโยนต่อผิวใต้ผ้าอ้อม
เมื่อไรที่ต้องไปพบแพทย์
ควรพาลูกไปพบแพทย์ หากดูแลรักษาตามวิธีข้างต้นแล้วอาการไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 วัน หรือเมื่อสงสัยว่าลูกอาจมีการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น มีตุ่มหนอง หรือมีผื่นแดงคันเป็นขุยเนื่องจากติดเชื้อรา
โรคผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis) คืออะไร สาเหตุ อาการ การรักษา
หมอชิน แพทย์ด้านผิวหนัง
ผู้แต่ง : นพ.ชินดนัย วิกรัยพัฒน์ พบ.วท.ม.ตจวิทยา (ผิวหนัง)
เอกสารอ้างอิง
- http://haamor.com/th/ผื่นผ้าอ้อม
- Diaper dermatitis/www.uptodate.com
- ผื่นผ้าอ้อม…ป้องกันและรักษาได้ด้วยตัวเอง/http://www.truelife.com/
ฝากติดตามบทความดีๆเรื่อง โรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง และความงาม ได้ที่คอลัมน์บทความนะครับ
บทความที่เกี่ยวข้อง
บทความโรคผิวหนัง โรคผิวหนังเด็ก
- โรคผิวหนังเด็ก โรคผิวหนังที่พบบ่อยในเด็ก
- โรคผิวหนังเด็กในหน้าฝน ที่พบบ่อย ผื่นแดง คัน ผิวหนังอักเสบ ตุ่มพุพอง ติดเชื้อ กลาก เกลื้อน
- โรคเกลื้อนน้ำนม คืออะไร อาการ การวินิจฉัย การรักษา และการดูแลตัวเอง
- โรคลมพิษ (Urticaria) คืออะไร สาเหตุ การวินิจฉัย การรักษา และการป้องกัน
- โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบ (Atopic Dermatitis)
- โรคผื่นแพ้สัมผัส (Allergic Contact Dermatitis) คืออะไร รักษายังไงดีน่า
- โรคกลาก เชื้อราบนหนังศีรษะ (Tinea Capitis) สาเหตุ อาการ และการรักษา
- โรคตุ่มพุพอง (Impetigo) แผลพุพอง คืออะไร อาการ และการรักษา
- สิวในทารก (Infantile acne) คืออะไร อาการ และการรักษา
- สิวข้าวสาร (Milia) การรักษาสิวข้าวสาร กดออก ยาทา เลเซอร์
- โรคอีสุกอีใส คืออะไร อาการ การรักษา (Chickenpox)
- หน้าหนาว โรคผิวหนังเด็ก ยอดฮิต และการดูแลผิวในหน้าหนาว
- บทความด้านโรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง เล็บ
- บทความด้านความงาม สิว ฝ้า กระ เลเซอร์ โบท็อก ฟิลเลอร์ ร้อยไหม และการปรับรูปหน้า
- บทความผ่าตัดเล็ก กำจัดไฝ กระเนื้อ ติ่งเนื้อ ก้อนที่ผิวหนัง แผลเป็นนูน และวัคซีน
บทความโรคผิวหนัง ความงาม และศัลยกรรมความงาม
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
แอลซีคลินิกสาขาโคราช ตรงข้ามตลาดสวายเรียง จ.นครราชสีมา
โทร 044-263265 , 085-6566639 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic-korat
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาโคราช จ.นครราชสีมา
—
แอลซีคลินิกสาขาประโคนชัย ซอยบขส.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
โทร 044-163455 , 095-6026953 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
—-
Facebook : LC Clinic
Website : www.lcclinics.com