โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง (Prurigo nodularis) คืออะไร รักษายังไงดี

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง (Prurigo nodularis)

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง (Prurigo nodularis) คืออะไร สาเหตุ อาการ การรักษา

รักษาโรคผิวหนัง แอลซีคลินิก
รักษาโรคผิวหนังเด็ก แอลซีคลินิก
รักษาผมร่วง ผมบาง โรคหนังศีรษะ
บริการของเรา แอลซีคลินิก
LC Clinic แอลซีคลินิก

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง คืออะไร

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรังหรือ Prurigo nodularis คือ โรคผิวหนังชนิดหนึ่ง ที่มีลักษณะเป็นตุ่มนูน คันมาก ส่วนขอบๆของตุ่มอาจจะพบสีผิวคล้ำขึ้นได้ พบบ่อยที่บริเวณแขน และขา ซึ่งเป็นบริเวณที่มักเกาได้ถึง

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง (Prurigo nodularis) คืออะไร รักษายังไงดี

โรคตุ่มนูนคัน (Prurigo nodularis)

โรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง เกิดจากอะไร

ในปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของโรคนี้ แต่เชื่อว่าโรคนี้อาจจะถูกกระตุ้นได้จากโรคผิวหนังที่ทำให้เกิดอาการคัน ไปจนถึงความผิดปกติในร่างกายที่ทำให้เกิดอาการคัน เช่น โรคเบาหวาน โรคตับ โรคไต โรคแพ้ภูมิตัวเอง และโรคทางระบบประสาท เป็นต้น

อาการของโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

มีลักษณะผื่นเป็นตุ่มนูน คันมาก ขนาดมีได้ตั้งแต่เล็กเพียงไม่กี่มิลลิเมตร ไปจนถึงขนาดใหญ่ 3 เซนติเมตร
พบได้ที่ผิวหนังทุกบริเวณในร่างกาย โดยบริเวณที่พบบ่อย มักเป็นบริเวณที่ง่ายต่อการเกา เช่น แขน และขา หากอยู่ที่บริเวณหลัง จะเห็นผิวหนังปกติในบริเวณที่เกาไม่ถึง เรียกว่า “Butterfly sign”
มักพบมีรอยแผล จากการแกะ เกา ที่บริเวณตุ่ม เนื่องจากอาการคันเรื้อรัง

การแบ่งระดับความรุนแรงของโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

ความรุนแรงน้อย (Mild) คือ มีรอยโรค (ตุ่มนูนคัน) < 20 จุด
ความรุนแรงปานกลาง (Moderate) คือ มีรอยโรค (ตุ่มนูนคัน) 20-100 จุด
ความรุนแรงมาก (Severe) คือ มีรอยโรค (ตุ่มนูนคัน) > 100 จุด

การวินิจฉัยโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

โรคชนิดนี้แพทย์สามารถวินิจฉัยได้จากการซักประวัติ และตรวจร่างกายดูผื่นที่เป็นลักษณะตุ่มนูนคัน แต่ถ้าตุ่มนูน มีลักษณะหรืออาการไม่ชัดเจน แพทย์จะทำการตัดชิ้นเนื้อส่งตรวจ เพื่อช่วยในการวินิจฉัยแยกจากโรคอื่นที่มีลักษณะใกล้เคียงกันได้

การรักษาโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

การรักษาโรคนี้ทำได้ค่อนข้างยาก และมีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำสูง โดยหลักการรักษาจะมีดังนี้

ให้ความรู้แก่คนไข้ เพื่อให้เข้าใจตัวโรค หลีกเลี่ยงการเกา หลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้เกิดการแพ้ และการระคายเคืองที่ผิวหนัง
ให้ยากินและยาทา เพื่อรักษาโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง
ให้ยากินและยาทา เพื่อช่วยระงับอาการแพ้ และอาการคันของผื่น
ให้ยาฆ่าเชื้อ เช่น ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ยาฆ่าเชื้อรา ในกรณีที่ตุ่มนูนคันนั้นมีการติดเชื้อร่วมด้วย
ยาฉีด เพื่อรักษาโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง ใช้ในรายที่เป็นตุ่มเรื้อรัง และดื้อต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น
การฉายแสงอาทิตย์เทียม เพื่อรักษาโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

ยาที่ใช้มีตั้งแต่ยากินแก้แพ้ ยากินฆ่าเชื้อ ยากินกดภูมิ ส่วนยาทา ก็มีทั้งยาทากลุ่มสเตียรอยด์ และยาทากลุ่มที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ไปจนถึงการฉายแสง และการฉีดยาเข้าไปที่บริเวณตุ่ม โดยทั่วไปแพทย์ผู้ทำการรักษา จะเป็นคนเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะกับคนไข้ในแต่ละราย นอกจากนี้ยังควรตรวจดูด้วยว่า คนไข้มีโรคผิวหนังชนิดอื่น หรือมีความผิดปกติอื่นในร่างกายที่ทำให้เกิดอาการคัน เช่น โรคเบาหวาน โรคตับ โรคไต โรคแพ้ภูมิตัวเอง และโรคทางระบบประสาท เป็นต้น

การดูแลตัวเองสำหรับโรคตุ่มนูนคันเรื้อรัง

เข้าใจว่าโรคนี้เป็นโรคเรื้อรัง และต้องใช้ระยะเวลาในการรักษาที่นาน
ถ้ามีโรคประจำตัว ควรรักษาและควบคุมโรคประจำตัวให้ดี โดยเฉพาะโรคที่ทำให้เกิดอาการคันที่ผิวหนัง
หลีกเลี่ยงการแกะ และเกาที่แผล
ใช้สบู่อาบน้ำที่มีความอ่อนโยน เพื่อหลีกเลี่ยงการแพ้ และการระคายเคืองที่ผื่น
ถ้าพบว่ามีปัจจัยอะไรที่กระตุ้นทำให้ผื่นคันมากขึ้น เช่น อาหารบางชนิด น้ำยาซักผ้า ล้างจาน ก็ควรหลีกเลี่ยง
กินยา ทายา ตามที่แพทย์สั่ง และมาพบแพทย์ตามนัดเพื่อรักษาต่อเนื่อง