ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก
ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก (Paederus dermatitis) คืออะไร รักษายังไงดี
ผื่นจากแมลงก้นกระดก (Paederus dermatitis)
แมลงก้นกระดก คืออะไร
แมลงก้นกระดก หรือเรียกอีกชื่อว่า ด้วงก้นกระดก ด้วงก้นงอน เป็นแมลงขนาดเล็ก มีความยาวประมาณ 7-8 มิลลิเมตร ลำตัวมีสีดำสลับส้มเป็นปล้องๆ จุดเด่นของแมลงชนิดนี้คือเมื่อเกาะแล้วจะมีลักษณะเหมือนก้นกระดกขึ้นมา พบบ่อยในช่วงฤดูฝน โดยจะเห็นเข้ามาเล่นหลอดไฟในบ้าน และร่วงหล่นตามพื้น คือการที่แมลงก้นกระดกมาสัมผัสที่ผิวหนัง แล้วปล่อยสารพิษชื่อว่าพิเดอริน (Pederin) ลงไปที่ผิวหนัง ซึ่งสารพิษชนิดนี้มีลักษณะเป็นกรด ทำให้เกิดการระคายเคืองที่ผิวหนัง เกิดเป็นอาการผิวหนังอักเสบตามมา
ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก คืออะไร
คือ การที่แมลงก้นกระดกมาสัมผัสที่ผิวหนัง แล้วปล่อยสารพิษชื่อว่าพิเดอริน (Pederin) ลงไปที่ผิวหนัง ซึ่งสารพิษชนิดนี้มีลักษณะเป็นกรด ทำให้เกิดการระคายเคืองที่ผิวหนัง เกิดเป็นอาการผิวหนังอักเสบตามมา
สาเหตุของการเกิดผื่นจากแมลงก้นกระดก
เกิดจากการที่แมลงก้นกระดก เข้ามาเล่นแสงไฟตามบ้านเรือน แล้วมีบางส่วนมาสัมผัสที่ผิวหนัง จากนั้นแมลงชนิดนี้จะปล่อยสารพิษที่ชื่อว่าพิเดอรินออกมา ทำให้เกิดการระคายเคือง มีอาการแสบร้อนหรือเป็นรอยไหม้ หลังจากสัมผัสพิษเป็นเวลา 8-12 ชั่วโมง โดยส่วนมากมักเกิดจากการสัมผัส ปัด หรือบี้ตัวแมลง ทำให้พิษจากแมลงสัมผัสที่ผิวหนัง
ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก มีอาการอย่างไร
อาการที่พบได้บ่อยจากการสัมผัสพิษของแมลงก้นกระดก มักจะทำให้เกิดการระคายเคืองที่ผิวหนัง โดยอาการที่พบบ่อยมีดังนี้
- ปวดแสบ-ปวดร้อน ที่ผิวหนัง
- พบตุ่มน้ำใสหรือรอยแดงที่ผิวหนัง
- พบลักษณะของรอยไหม้ที่ผิวหนัง
- ผื่นที่พบมักจะมีลักษณะเป็นรอยยาวตามการไหลของพิษ หรือกระจายตัวตามรอยปัด
- มักพบผื่นที่บริเวณผิวหนังภายนอกที่ไม่ได้สวมใส่เสือผ้า
- ถ้าพบผื่นที่บริเวณข้อพับ เช่น ข้อศอก ข้อเข่า มักพบเป็นลักษณะผื่นผิวหนังอักเสบทั้ง 2 ด้านที่สัมผัสกัน เรียกว่า kissing lesion
- ในรายที่มีอาการแพ้พิษอย่างรุนแรง อาจจะมีอาการ เช่น ตุ่มพุพอง คลื่นไส้อาเจียน หรือมีไข้ได้
การวินิจฉัยโรคผิวหนังอักเสบจากแลงก้นกระดก
โรคผิวหนังอักเสบชนิดนี้ สามารถวินิจฉัยได้จา่กการซักประวัติที่สงสัยได้ว่าอาจจะมีการสัมผัมกับแมลงก้นกระดก ร่วมกับการตรวจร่างกายเพื่อดูลักษณะของผื่นว่ามีอาการผื่นแพ้สัมผัส ผรือผิวหนังอักเสบที่เข้าได้กับโรคนี้
โรคผิวหนังอื่นๆที่มีความใกล้เคียง ที่ต้องแยกจากโรคชนิดนี้ ได้แก่ โรคงูสวัด (Herpes Zoster) ซึ่งมีลักษณะผื่นแดง ปวดแสบปวดร้อน มีตุ่มน้ำใส และตุ่มหนองคล้ายกัน เพียงแต่ในโรคงูสวัดจะมีการกระจายของรอยโรคตามแนวเส้นประสาท (Dermatome) อย่างชัดเจน ส่วนผื่นผิวหนังอักเสบจากด้วงก้นกระดกจะมีการกระจายที่ไม่เป็นรูปแบบเฉพาะ โดยอาการจะเป็นไปตามรอยของพิษที่ไหลหรือมือปัดออกไป ส่วนโรคอื่นที่มีความใกล้เคียงกันก็ยังมีโรคผื่นแพ้สัมผัสจากการแพ้สารเคมีต่างๆได้
การรักษาโรคผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก
- ถ้ามีการสัมผัสกับแมลงก้นกระดก หรือสารพิษพีเดอริน ให้รีบทำความสะอาดผิวด้วยน้ำสะอาดและฟอกสบู่ รวมทั้งสามารถประคบเย็นบริเวณที่เกิดการอักเสบของผิวหนังได้
- ใช้สเตียรอยด์อ่อนๆทาบริเวณผิวหนังที่มีการอักเสบ
- ถ้าผื่นมีลักษณะอักเสบเป็นตุ่มน้ำพุพอง หรือมีตุ่มหนองเป็นบริเวณกว้าง ให้ใช้น้ำเกลือประคบแผล 5-10 นาที วันละ 3-4 ครั้ง จนกว่าตุ่มจะแห้ง
- ในรายที่การติดเชื้อแทรกซ้อน อาจจะมีการให้ยาฆ่าเชื้อรับประทานเพิ่มเติม หรือในรายที่มีอาการคัน สามารถให้ยาแก้คันได้
การป้องกัน ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสแมลง และไม่ควรจับที่ตัวแมลงโดยตรง
- ถ้ามีแมลงมาเกาะที่ตัว ควรหลีกเลี่ยงการปัดหรือบีบที่ตัวแมลง ให้ใช้วิธีเป่าให้ตัวแมลงหลุดออกไปเอง โดยที่ไม่ต้องสัมผัสที่ตัวแมลง
- ก่อนนอนควรปัดที่นอน หมอน มุ้ง และผ้าห่ม เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีตัวแมลงแอบอยู่
- ปิดประตู หน้าต่าง ในบ้านและห้องนอนให้มิดชิด เพื่อไม่ให้แมลงเข้ามา
- ในช่วงกลางคืนที่ต้องใช้แสงไฟ ควรเปิดไฟเท่าที่จำเป็น โดยเฉพาะในห้องนอนไม่ควรเปิดไฟทิ้งไว้ เพราะแมลงก้นกระดกมักชอบออกมาเล่นแสงไฟตามบ้านในเวลากลางคืน
ผิวหนังอักเสบจากแมลงก้นกระดก (Paederus dermatitis) คืออะไร รักษายังไงดี
หมอชิน-หมอหลิว (แอลซีคลินิก)
ผู้แต่ง : นพ.ชินดนัย วิกรัยพัฒน์ และ พญ.ปัทมา ปาประโคน พบ.วท.ม.ตจวิทยา (ผิวหนัง)
(หมอชิน-หมอหลิว) แพทย์ผิวหนัง ประจำแอลซีคลินิก
เอกสารอ้างอิง
- ปรียา กุลละวณิชย์,ประวิตร พิศาลยบุตร. Dermatology 2020: พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ: โฮลิสติก ,2555
- https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=965
- http://inderm.go.th/news/myfile/97435b19fe3958616_07.pdf
ฝากติดตามบทความดีๆเรื่อง โรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง เล็บ สิว ฝ้า กระ ความงาม เลเซอร์ และการผ่าตัดเล็ก ได้ที่คอลัมน์บทความนะครับ
บทความที่เกี่ยวข้อง
บทความด้านโรคผิวหนังอักเสบ
- โรคผิวหนังอักเสบ (Eczema) คืออะไร สาเหตุ อาการ และการรักษา
- โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง Lichen Simplex Chronicus คืออะไร อาการ การรักษา
- โรคตุ่มน้ำใสที่มือ ผิวหนังอักเสบ (Dyshidrosis) คืออะไร รักษายังไงดี
- โรคสะเก็ดเงิน คืออะไร สาเหตุ อาการ และการดูแลตัวเอง
- โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบ (Atopic Dermatitis)
- โรคเซบเดิร์ม (Seborrheic Dermatitis) ผิวหนังอักเสบ ที่ร่องจมูก และหนังศีรษะ
- โรคผื่นขุยกุหลาบ โรคกลีบกุหลาบ สาเหตุ อาการ และการรักษา
บทความด้านผื่นแพ้ที่ผิวหนัง
- การตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ เหมาะสำหรับ โรคภูมิแพ้ โรคผิวหนัง ลมพิษ ผื่นแพ้สัมผัส
- โรคผื่นแพ้สัมผัส (Allergic Contact Dermatitis) คืออะไร รักษายังไงดีน่า
- การตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ที่ผิวหนังด้วย Patch Test
- ตรวจภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance Test) 222 ชนิด ตรวจอาหารอะไรได้บ้าง
- แพ้นิกเกิล (Nickle) ควรหลีกเลี่ยงอะไรบ้าง โลหะ ของใช้ส่วนตัว อาหาร
- ผื่นแพ้แสงจากพืช รอยดำแพ้แสงจากพืช (Phytophotodermatitis) คืออะไร รักษายังไงดี
- บทความด้านโรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง เล็บ
- บทความด้านความงาม สิว ฝ้า กระ เลเซอร์ โบท็อก ฟิลเลอร์ ร้อยไหม และการปรับรูปหน้า
- บทความผ่าตัดเล็ก กำจัดไฝ กระเนื้อ ติ่งเนื้อ ก้อนที่ผิวหนัง แผลเป็นนูน และวัคซีน
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
แอลซีคลินิกสาขาโคราช ตรงข้ามตลาดสวายเรียง จ.นครราชสีมา
โทร 044-263265 , 085-6566639 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic-korat
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาโคราช จ.นครราชสีมา
—
แอลซีคลินิกสาขาประโคนชัย ซอยบขส.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
โทร 044-163455 , 095-6026953 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
—-
Facebook : LC Clinic
Website : www.lcclinics.com