ผดร้อน ผดเหงื่อ (Heat rash)
ผดร้อน ผดเหงื่อ คืออะไร สาเหตุ อาการ การรักษา การป้องกัน
ผดร้อน ผดเหงื่อ (Heat Rash)
ผดร้อน ผดเหงื่อ คืออะไร
ผดร้อน หรือผดเหงื่อ (Heat rash หรือ Miliaria หรือ Sweat rash) คือโรคที่เกิดจากการทำงานที่ผิดปกติของต่อมเหงื่อ เมื่ออยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิร้อนชื้น จะเกิดเป็นตุ่มน้ำเล็กๆขึ้นที่ผิวหนัง ซึ่งเป็นลักษณะที่เกิดจากท่อต่อมเหงื่ออุดตัน
ผดร้อน สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย โดยพบได้บ่อยในเด็กทารกแรกเกิดอายุไม่เกินหนึ่งเดือน ที่การพัฒนาของต่อมเหงื่อยังไม่สมบูรณ์นัก มีการเก็บข้อมูลเด็กทารกในประเทศญี่ปุ่นพบว่า มีการเกิดผดร้อนได้ถึง 4% ของทารกที่อายุไม่เกิน 2 สัปดาห์
ชนิดของผดร้อน
1. Miliaria crystalina
ลักษณะผื่นเป็นตุ่มใสๆเล็กๆที่ผิวหนัง เกิดจากการอุดตันของต่อมเหงื่อที่ผิวหนังชั้นนอกสุด พบได้บ่อยในเด็กทารก
2. Miliaria rubra
ลักษณะผื่นเป็นตุ่มสีแดงเล็กๆที่ผิวหนัง เกิดจากการอุดตันของต่อมเหงื่อที่ผิวหนังชั้นนอก แต่เป็นชั้นที่อยู่ลึกกว่าชั้นที่เกิด Miliaria crystalina จึงทำให้เห็นเป็นตุ่มแดงๆ
3. Miliaria pustulosa
ลักษณะผื่นเป็นตุ่มหนองเล็กๆที่ผิวหนัง แต่เป็นตุ่มหนองชนิดไม่มีเชื้อโรค หรือเรียกว่า Sterile putule เกิดจากการอุดตันของต่อมเหงื่อในชั้นหนังแท้ ซึ่งพบได้ไม่บ่อยนัก ต้องวินิจฉัยแยกจากโรคติดเชื้อที่ผิวหนังซึงมีลักษณะเป็นตุ่มหนองเหมือนกัน
ผดร้อน ผดเหงื่อ เกิดจากอะไรได้บ้าง
สาเหตุที่พบได้บ่อยในการเกิดผดร้อนได้แก่
- ต่อมเหงื่อยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ (เป็นสาเหตุที่พบบ่อยในเด็กทารก)
- การอุดตันของต่อมเหงื่อจากการปิดพลาสเตอร์ หรือ เสื้อผ้า
- สภาพสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิร้อนชื้น โดยเฉพาะผู้ที่เดินทางมาจากพื้นที่อากาศเย็น แล้วเปลี่ยนมาอยู่พื้นที่อากาศร้อนชื้น
- การออกกำลังกาย ที่ทำให้เกิดเหงื่อ
- แสงแดดและอากาศร้อน ที่ทำให้เหงื่อออกมาก
อาการของผดร้อน ผดเหงื่อ
อาการของผดร้อน
1. Miliaria crystalina
ผดร้อนชนิดนี้เกิดจากการอุดตันในชั้นผิวหนังกำพร้า ซึ่งเป็นชั้นที่ตื้นที่สุด เหงื่อที่รั่วออกมาจากท่อเหงื่อจึงสะสมอยู่ใต้ผิวหนังชั้นตื้นที่ปกคลุมด้วยผิวหนังบางๆ เห็นเป็นกลุ่มของตุ่มน้ำใสขนาดเล็ก 1-2 มิลลิเมตร ไม่มีอาการเจ็บหรือคัน แตกเป็นสะเก็ดได้ง่าย ในเด็กทารกสามารถพบผดร้อนชนิดนี้ได้ทั่วตัว ส่วนในผู้ใหญ่มักพบบริเวณลำตัว ส่วนใหญ่เกิดตามหลังจากการสัมผัสอากาศร้อนชื้นไม่กี่วัน
2. Miliaria rubra
ผดร้อนชนิดนี้เกิดจากการอุดตันของท่อต่อมเหงื่อในผิวหนังชั้นกำพร้าที่ลึกลงมากกว่า Miliaria crystalina เหงื่อจึงออกมาสะสมอยู่ในผิวหนังชั้นนอก และมีการอักเสบร่วมด้วย จึงเห็นเป็นตุ่มน้ำบนพื้นแดง มีอาการแสบหรือคันร่วมด้วย มักพบบริเวณผิวหนังที่มีการเสียดสี เช่น อก คอ หลัง และข้อพับ
3. Miliaria pustulosa
ผดร้อนชนิดนี้เกิดจากการอุดตันของต่อมเหงื่อที่อยู่ในผิวหนังชั้นลึกคือชั้นหนังแท้ จึงเห็นเป็นตุ่มหนองเล็กๆ ขนาด 1-3 มิลลิเมตร ที่ผิวหนัง ผดร้อนชนิดนี้พบได้ไม่บ่อยนัก จึงต้องวินิจฉัยแยกจากโรคติดเชื้อที่ผิวหนัง ซึงมีลักษณะเป็นตุ่มหนองได้เหมือนกัน
รักษา โรคผิวหนังเด็ก แอลซีคลินิก
วิธีการรักษาโรคผดร้อน
- ป้องกันการอุดตันของต่อมเหงื่อ โดยกำจัดปัจจัยที่เป็นสาเหตุอุดตัน เช่น พลาสเตอร์ที่ปิดทับผิวหนัง เสื้อผ้าที่เสียดสีรัดรูป หลีกเลี่ยงสถานที่อากาศร้อนชื้น การออกกำลังกลางแจ้งที่ทำให้เกิดเหงื่อออกเยอะ พยายามอยู่ในที่อากาศเย็นไม่ร้อนอบอ้าว
- ถ้ามีอาการคัน ให้รับประทานยาแก้แพ้ เพื่อช่วยลดอาการคัน
- ถ้ามีการอักเสบของผื่นมาก อาจใช้เป็นสเตียรอยด์อ่อนๆทาบางๆ เพื่อช่วยลดการอักเสบได้ แต่ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานๆ
- ถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อราแทรกซ้อน ให้ใช้ยาทาหรือยากินสำหรับฆ่าเชื้อร่วมด้วยได้
การดูแลตัวเอง
การดูแลตนเองเมื่อเกิดโรคผดเหงื่อ ผดร้อน ได้แก่
- หลีกเลี่ยงอากาศร้อนชื้น
- อาบน้ำให้บ่อยขึ้น เพื่อลดความร้อน
- ดูแลบริเวณที่เป็นรอยย่น/เสียดสีของผิวหนัง ให้แห้งและสะอาดเสมอ เช่น ใต้ราวนม และบริเวณข้อพับต่างๆ
- ประคบผดด้วยผ้าชุบน้ำเย็น
- ตัดเล็บให้สั้น ไม่ถูหรือแกะเกา ผดร้อน ซึ่งจะทำให้เกิดการอักเสบ และติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนได้
- สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี และหลวมสบาย
เมื่อไหร่ควรมาพบแพทย์ก่อนนัด
หลังการรักษาผดร้อน หากมีผดหรือผื่นมากขึ้น หรือมีการเปลี่ยนแปลงของผื่นไปเป็นตุ่มหนอง หรือมีไข้ขึ้น ควรมาพบแพทย์ก่อนนัด
การป้องกันโรคผดร้อน
- หลีกเลี่ยงสภาพอากาศร้อนชื้น
- ไม่ออกกำลังกายกลางแจ้ง หรือ ออกกำลังกายหนักที่มีเหงื่อออกมากในฤดูร้อน
- สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย 100% และเสื้อผ้าที่หลวมใส่สบาย
- อาบน้ำให้บ่อยขึ้นเมื่อมีเหงื่อออกมาก
ผดร้อน ผดเหงื่อ คืออะไร สาเหตุ อาการ การรักษา การป้องกัน
หมอชิน-หมอหลิว
ผู้แต่ง : นพ.ชินดนัย วิกรัยพัฒน์ – พญ.ปัทมา ปาประโคน พบ.วท.ม.ตจวิทยา (ผิวหนัง)
(หมอชิน-หมอหลิว) แพทย์ผิวหนัง ประจำแอลซีคลินิก
เอกสารอ้างอิง
- ปรียา กุลละวณิชย์, ประวิตร พิศาลบุตร . Dermatology 2020.พิมพ์ครั้งที่ 1.บริษัท โฮลิสติก พับลิชิ่ง จำกัด
- Dermatologic manifestration of miliaria : http://emedicine.medscape.com/article/1070840-overview[2014,March31].
- Lowell A.Goldsmith,Stephen I.Katz,BarbaraA.Gilchrest,Amy S.Paller,David J.Leffell,Klaus Wolff.Fitzpatrick Dermatology in general medicine .eight edition.McGraw hill
- http://haamor.com/th/ผดร้อน
- https://health.kapook.com
ขอขอบคุณรูปภาพจาก : https://health.kapook.com
บทความ โรคผิวหนัง ที่พบบ่อย ในเด็ก
บทความที่เกี่ยวข้อง
บทความโรคผิวหนังเด็ก โรคผิวหนังที่พบบ่อยในเด็ก
- โรคผิวหนังเด็ก โรคผิวหนังที่พบบ่อยในเด็ก
- โรคผิวหนังเด็กในหน้าฝน ที่พบบ่อย ผื่นแดง คัน ผิวหนังอักเสบ ตุ่มพุพอง ติดเชื้อ กลาก เกลื้อน
- โรคเกลื้อนน้ำนม คืออะไร อาการ การวินิจฉัย การรักษา และการดูแลตัวเอง
- โรคผื่นผ้าอ้อม ผื่นแพ้ผ้าอ้อม (Diaper dermatitis)
- โรคลมพิษ (Urticaria) คืออะไร สาเหตุ การวินิจฉัย การรักษา และการป้องกัน
- โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบ (Atopic Dermatitis)
- โรคผื่นแพ้สัมผัส (Allergic Contact Dermatitis) คืออะไร รักษายังไงดีน่า
- โรคกลาก เชื้อราบนหนังศีรษะ (Tinea Capitis) สาเหตุ อาการ และการรักษา
- โรคตุ่มพุพอง (Impetigo) แผลพุพอง คืออะไร อาการ และการรักษา
- สิวในทารก (Infantile acne) คืออะไร อาการ และการรักษา
- สิวข้าวสาร (Milia) การรักษาสิวข้าวสาร กดออก ยาทา เลเซอร์
- โรคอีสุกอีใส คืออะไร อาการ การรักษา (Chickenpox)
- หน้าหนาว โรคผิวหนังเด็ก ยอดฮิต และการดูแลผิวในหน้าหนาว
ฝากติดตามบทความดีๆเรื่อง โรคผิวหนัง ผมร่วง เล็บ และความงาม ได้ที่คอลัมน์บทความนะครับ
- บทความด้านโรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง เล็บ
- บทความด้านความงาม สิว ฝ้า กระ เลเซอร์ โบท็อก ฟิลเลอร์ ร้อยไหม และการปรับรูปหน้า
- บทความผ่าตัดเล็ก กำจัดไฝ กระเนื้อ ติ่งเนื้อ ก้อนที่ผิวหนัง แผลเป็นนูน และวัคซีน
บทความโรคผิวหนัง ความงาม และศัลยกรรมความงาม
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
แอลซีคลินิกสาขาโคราช ตรงข้ามตลาดสวายเรียง จ.นครราชสีมา
โทร 044-263265 , 085-6566639 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic-korat
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาโคราช จ.นครราชสีมา
—
แอลซีคลินิกสาขาประโคนชัย ซอยบขส.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
โทร 044-163455 , 095-6026953 เปิด 09.00-19.00 น. (หยุดทุกวันศุกร์)
Line id : lcclinic
แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาประโคนชัย จ.บุรีรัมย์
—-
Facebook : LC Clinic
Website : www.lcclinics.com